Kraakdoos
Collectie Stichting Logos
Titel Kraakdoos
Productie Gebouwd door Godfried-Willem Raes te Gent
Datering 1981
Afmetingen H x B x L: 9 x 30 x 23
Classificatie 533.11
Inventarisnummer LOGOS1981.01
Beschrijving van het instrument
Deze kraakdoos, een experimenteel elektronisch instrument, is gebouwd in een houten kistje. Op een houten vierkanten frame (30 x 23 cm) van aan elkaar gevezen plankjes (1,5 cm dik en 7 cm breed) is een bodemplaat van vezelplaat gevezen (3,5 mm dik). Op één van de langste zijden is het woord “kraakdoos” gebrandmerkt. De bovenplaat van de kraakdoos bestaat uit een ge-etste printplaat (pcb van 9,5 x 30 cm) die oorspronkelijk voor een radio-ontvanger met buizen was bedoeld. Hierop zijn met soldeer 30 aanrakingspunten gesoldeerd. Het andere deel van de bovenplaat wordt bedekt met een multiplexplankje (4mm). Zowel de multiplex als de printplaat zijn in het houten frame gevezen. Rechts bovenaan dit plankje is de aan- en uitschakelaar gemonteerd en in het midden bovenaan staat het woord “logos” gebrandmerkt. Naast en onder de inscriptie zien we vier vijskopjes met rondeel waarmee de luidspreker (8 ohm) onder het plankje is gemonteerd. Deze luidspreker is afkomstig uit een oud televisietoestel van Phillips.
Als we de bodemplaat met de vier vijsjes verwijderen, zien we dat er tussen de multiplex bovenplaat en de printplaat een massief houten dwarsbalkje (1,2 x 1,2 x 26,6) ter versteviging is aangebracht. We zien ook dat de speaker, de tuimelschakelaar en de 9 Volt blokbatterij onder de multiplex bovenplaat zijn bevestigd. Deze componenten zijn telkens met twee koperdraadjes met de schakeling verbonden. Deze printplaat is binnenin op de zijkant vastgevezen. Vanop deze printplaat zien we de zes koperdraden vertrekken die leiden naar de pcb met de aanrakingspunten. Op deze laatste worden ook aanrakingspunten en koperbanen onderling met zeven verschillende koperdraden verbonden. Verschillende aanrakingspunten op de zijn dus met elkaar verbonden.
De elektronische schakeling van deze kraakdoos is gebaseerd op de schakeling die Michel Waisvisz voor zijn kraakdozen in 1975 ontwikkelde. De waarden van de condensatoren werden gewijzigd en er werd met een weerstand van 4,7 kOhm een extra contactpunt toegevoegd. Deze weerstand is zichtbaar op de binnenzijde van de printplaat met de aanrakingspunten. Het elektrische schema vind je in de bijlage.
Speelwijze, repertoire en inzet in producties
De kraakdoos wordt bespeeld door intuïtief de verschillende geleidende aanraakpunten met de vingers te verbinden. De weerstand en in kleinere mate ook de capaciteit van de menselijke huid op en tussen de aanraakpunten zorgen ervoor dat er verschillende elektronische klanken worden opgewekt. Deze kraakdoos werd specifiek voor vormingswerk gebouwd.
Opbouw van het instrument/installatie
Om het instrument te bespelen moet je gewoon de schakelaar aanzetten. Om de 9 volt blokbatterij te vervangen moet het achterpaneel van het instrument worden losgevezen.
Inscripties
- Aan
- Uit
- Logos
- Kraakdoos
Staat van het instrument
In werkende staat
Historiek van het instrument
Het instrument werd in maart 2014 nagekeken.
Problematieken
/
Media
Tags
kraakdoos aanraakpunten ingebouwde-versterker synthesizer