Le grand coucou

Dit projekt gebouwd rond een stalen mobiele konstruktie vormt het beginpunt voor een muzikale straatperformance die we in de zomer van 1998 in premiere brachten. De konstruktie zelf -hoewel toen nog niet geheel afgewerkt- kwam voor het eerst naar buiten ter gelegenheid van de jaarlijkse stoet door Stad Gent georganiseerd als opening van de Gentse feesten in 1997. Een grote vierwielige konstruktie wordt gebruikt als aandrijving voor een heel grote dubbelwerkende blaasbalg, van het type dat historisch werd gebruikt als windvoorziening voor pijporgels en dat dan aangedreven werd door mannen die erop stonden te trappen. In klein formaat is dit tevens het balgje dat we terugvinden in een koekoeksklok, of, in een iets grotere uitvoering, in het instrumentarium voor de kindersymfonie van Leopold Mozart. We zagen het ineens erg groots en wilden een imposante kontrabas reuzekoekoek bouwen. Als kompensatie wellicht voor de talloze koekoeksklokken die we als kind de vernieling injoegen in onze nieuwsgierige ijver om het vogeltje uit de klok te redden... Voor de klankopwekking werd gebruik gemaakt van historisch pijpwerk uit de 18e en 19e eeuw. Elke toon klinkt eigenlijk als een mixtuur bestaande uit een open en een gesloten labiaalpijp in hout samen met een tongwerk uit een trompetregister.

Het voorste wielenkoppel is afkomstig van een oude koets (16 spakige houten wielen van 117 centimeter diameter) , terwijl het achterste paar volkomen van eigen makelij is. Hiervoor verbeterden we het elegante een veerkrachtige 6 spakig ontwerp van de 'Carossa dell Impossibilita dell unisono' uit 1995 (twee van deze wielen sneuvelden in een vorige stoet onder het sadisme van de Gentse kasseien...) door het aantal spaken te verdubbelen tot 12 en de diameter te vergroten tot 126 centimeter. Via een excentrisch punt op een spaak van elk achterwiel -onderling een halve cirkel uiteengeplaatst- en een stangenmechanisme wordt dan een zware wals in beweging gebracht die de blaasbalg op een neer doet gaan. De achterwielen zijn dicht bijeen geplaatst en draaien om een gemeenschappelijke vaste as. Dit is het soort mechanisme dat ook in motoren wordt gebruikt voor de overbrenging van de zuigerbeweging op een roterende as. Wie het mechanisme aan het werk wil zien, kan steeds ons demo programma 'wielen.exe' via de voorziene link runnen, mits hij tenminste een PC heeft. Voor de opname van in in 1998, drongen enkele konstruktieve wijzigingen zich op. Zo werd de Coucou voorzien van een zadel, gemonteerd bovenop de gehele konstruktie. De berijder kan nu de dubbele balg met de voeten zelf bedienen. Het mechanisme op de achterwielen wordt nu gebruikt voor de (manuele) aandrijving door twee duwers. Tevens werd nu een stuurstang, bediend door een stuurman, voorzien. Tussen de voorwielen hangt nu het grote rode hart van de koekoek.

Klik hier voor een uitgebreidere beschrijving.

1 / 2
2 / 2