Tinti
Collectie Stichting Logos
Titel Tinti
Productie Gebouwd te Gent door Godfried-Willem Raes met de medewerking van Kristof Lauwers, Johannes Taelman en Mattias Parent
Datering 2015
Afmetingen
H x B x L: 50 cm x 16 cm x 67 cm
Gewicht: ca 23 kg
Classificatie 511
Inventarisnummer LOGOS2015.08
Beschrijving van het instrument
Tinti is gebouwd op een wielbasis uit roestvrij staal met twee draaiende assen met telkens twee wielen. Beide assen zijn met een veer verbonden. Aan het voorste wielkoppel hangt een ketting.
Op de wielbasis steunt met behulp van twee balken een kader waarin in drie rijen 38 hoog klinkende belletjes (tintinabuli) zijn gehangen. Elk belletje heeft een verschillende toonhoogte en klank en wordt geschud met een bidirectionele elektromagneet. Zowel de kracht als de snelheid waarmee kan worden geschud zijn via het midiprotocol instelbaar. Het besturingssysteem gebeurt met zes driverboards met elk één PIC microcontroller. Deze boards zijn naast elkaar verticaal boven de belletjes gemonteerd.
De voedingen en de midihub bevinden zich in de wielbasis en zijn afgedekt met een plaat van polycarbonaat. De voedingsconnector met schakelaar bevindt zich op de zijkant aan de wielbasis van Tinti. Daar zien we ookde midi ingang en de midi throughs.
Raes implementeerde bij Tinti bovendien elektronica die de ultrasone klanken van de belletjes naar het hoorbare spectrum brengt. Deze ultrasone klanken worden met een MEMS microfoon opgevangen. We zien deze microfoon centraal op de plaat van polycarbonaat die de wielbasis afdekt. Met een PIC microprocessor wordt een ultrasone draaggolf tussen 16 en 38 kilohertz opgewekt. De frequentie of het frequentieverloop ervan kan met het midiprotocol worden bepaald. Een demulatorboard met behulp van multipliers (ringmodulatie) maakt de ultrasone klanken van de belletjes door drie speakers hoorbaar. Twee luidsprekers zijn met afstandsbussen op de plaat van polycarbonaat bevestigd, een derde grotere speaker is onderaan de wielbasis gekleefd.
Raes voegde een LED strip en vier lichtjes boven de elektromagneten van de belletjes toe. Deze worden met het midiprotocol geschakeld. Alle elektrische schema’s en firmware vind je in het bouwdagboek van Tinti.
Speelwijze, repertoire en inzet in producties
Tinti maakt deel uit van het Logos Robotorkest (voordien het m&m orkest genaamd). De robot wordt gebruikt in orkestraties en stukken die specifiek geschreven zijn voor het orkest.
Volgende composities zijn specifiek voor Tinti geschreven:
- “Namuda Study #50: Tintinabuli”, Godfried-Willem Raes (2015)
- “Study #17, for Tinti”, Kristof Lauwers (2015)
Opbouw van het instrument/installatie
De midi-ingang (achteraan opzij aan de wielbasis) moet met een midikabel met het midi-interface worden verbonden. Het midi-interface is op een computer aangesloten. De stroomkabel moet in de daarvoor voorziene fiche (vooraan opzij aan de wielbasis) worden gestoken en de schakelaar erboven moet worden ingeschakeld. Manual: zie bouwdagboek en de gids voor componisten.
Inscripties
Me fecit godfried-willem raes TINTI
Staat van het instrument
In werkende staat
Historiek van het instrument
Het kader met de bidirectionele elektromagneten waaraan de belletjes hangen, werd oorspronkelijk ontworpen voor de robot Zi (onafgewerkt). Het moest dienst doen als tokkelmechanisme. Toen het tokkelen op deze wijze niet mogelijk bleek werd er een nieuwe technologie geprobeerd. Raes gebruikte het kader met de magneten vervolgens als basis voor Tinti.
De technologie om de ultrasone klanken van de staven naar het hoorbare spectrum te brengen, wordt ook gebruikt in Chi en gaat terug op de experimenten met ultrasone geluidsgolven vanaf de jaren 1980 (Holosound).
Problematieken
/
Media
Afbeeldingen
Audio
Study #17, for Tinti - Kristof Lauwers