Hurdy 2004
Collectie Stichting Logos
Titel Hurdy
Productie Gebouwd te Gent door Godfried-Willem Raes met de medewerking van Moniek Darge, Kristof Lauwers, Johannes Taelman en Xavier Verhelst
Datering 2004
Afmetingen H x B x L: 130 cm x 60 cm x 150 cm Gewicht: ca 120 kg
Classificatie 513
Inventarisnummer LOGOS2004.02
Beschrijving van het instrument
Hurdy is gebouwd op een stalen wielbasis met twee vaste achterwielen en een draaiend voorwiel. De vork van het voorwiel is met een handgreep verbonden. Een dikke en een dunne snaar van dezelfde lengte zijn horizontaal gespannen tussen een inox pot aan de achterzijde van de machine en een stemmechanisme aan de voorzijde. Raes recupereerde de hals van een contrabas, enkel de stemmechanieken in de kop worden functioneel gebuikt. De snaren lopen over een metalen as die gepositioneerd is waar normaal de topkam zich bevind. De twee inox potten zijn in een verticale hartvormige plaat ingelast en doen dienst als resonatoren van de snaren.
Parallel schuin onder elke snaar zien we een metalen balk waarop met behulp van beugeltjes telkens 23 elektromagneten zijn gemonteerd. Op de makneten zijn tangenten met kunststof geplaatst die de snaar kunnen verkorten. Omdat de elektromagneten met behulp van de beugeltjes kunnen worden verplaatst zijn er verschillende stemmingen mogelijk. De plaats waar de tangent de snaar raakt is immers bepalend voor de toonhoogte. Raes plaatste twee elektromagnetische vilten dempers ter hoogte van de topkam.
De snaren kunnen op twee manieren tot trillen worden gebracht. Namelijk met een strijkmechanisme en op elektromagnetische wijze. Het strijkmechanisme bevind zich boven de achterwielen. Op het hoogste punt van de machine is een elektromotor gemonteerd. Deze drijft een riem aan die langs de snaren loopt en onderaan door een rood reservoir met hars (colofaan) gaat. De snelheid van de elektromotor kan worden bepaald door de componist (de richting niet). Twee elektromagneten, ter hoogte van elke snaar één, kunnen de strijkriem al dan niet tegen de snaar duwen.
De elektromagnetische drivers bevinden zich tussen het strijkmechanisme en de inox resonatoren (de potten) vlak onder de snaar. De elektronica van dit mechanisme vinden we op de printplaat met de grote koelvinnen die verticaal op de stalen plaat tussen de snaren en de wielbasis staat. De schakeling met een PIC microcontroller stuurt een versterkt PWM-signaal op de frequentie van de gespeelde noot naar de driver. Op die manier gaat de snaar aan het trillen. De laatst genoemde PIC stuurt ook de dempers aan.
Nabij de elektronica van het drivermechanisme vinden we naast de motorsturing (siemens) en de voedingen ook de printplaten met de overige drie PIC microcontrollers van het besturingssysteem. Één voor de besturing van de elektromagneten en twee voor het strijkmechanisme en de frontlichtjes.
De voedingsconnector en de midihub met midi ingang en midi through bevinden zich aan de zijkant van de metalen bak achter het voorwiel. We zien er ook de grote schakelaar met hendel.
Alle elektrische schema’s en firmware vind je in het bouwdagboek van Hurdy.
Speelwijze, repertoire en inzet in producties
Hurdy maakt deel uit van het Logos Robotorkest, dat voordien m&m-ensemble werd genoemd. Omwille van zijn aard wordt de robot slechts zelden gebruikt in orkestraties en stukken die specifiek geschreven zijn voor het orkest.
Volgende composities zijn specifiek voor Hurdy geschreven:
- “GestroHurdy”, Godfried-Willem Raes
- “Aux Arbres”, Godfried-Willem Raes
- “Hur Di Hur Ni”, Godfried-Willem Raes
- “Framed Ohne”, Barbara Buchowiec
- “Religionszwang”, Godfried-Willem Raes
- “Scientia vincere tenebras”, Godfried-Willem Raes
- “Butoh for Hurdy”, Godfried-Willem Raes
Opbouw van het instrument/installatie
De midi-ingang (opzij van de grijze bak aan het voorwiel) moet met behulp van een midikabel met het midi-interface worden verbonden. Het midi-interface is op een computer aangesloten. De stroomkabel moet in de daarvoor voorziene fiche (naast de midi ingang) worden gestoken en de schakelaar moet met behulp van de grote hendel worden ingeschakeld.
Manual: zie bouwdagboek en de gids voor componisten.
Inscripties
/
Staat van het instrument
In werkende staat
Historiek van het instrument
Het feedbackmechanisme dat de snaren op elektromagnetische wijze aan het trillen brengen werden samen met de dempers in 2007 toegevoegd.
Problematieken
/
Media
Afbeeldingen
Audio
Religionszwang - Godfried-Willem Raes