Harma 2001
Collectie Stichting Logos
Titel Harma
Productie Gebouwd te Gent door Godfried-Willem Raes
Datering 2002
Afmetingen
H x B x L: 100 cm x 32 cm x 91 cm
Gewicht: ca 50 kg
Classificatie 514 en 511
Inventarisnummer LOGOS2001.01
Beschrijving van het instrument
Harma is gebouwd op een rode metalen constructie, die op een geveerde wielbasis met twee vaste wielen en een pikkel rust. Vooraan zien we een handvat waarmee de robot kan worden verplaatst.
Raes ging voor de automatisering uit van een zuigharmonium dat gebouwd werd door de Hollandse firma Camphens in 1905. Voor de balg, de rieten en het mechanisme werden onderdelen van de firma James Baillie Hamilton (USA) gebruikt.
Raes verwijderde het meubel, het klavier en de balg. Enkel het houten mechanisme met daarin de windlades, kleppen en rieten (5 octaven) werden overgehouden. Het mechanisme is met vier ronde metalen buizen op de kar gemonteerd. De kleppen of paletten van het harmonium binnenin worden met orgelventielmagneten van de firma Laukhuff rechtstreeks opengeduwd. Veren in de windlade die de paletten terug duwen, duwen ook de elektromagneten na het schakelen terug. We zien de gemonteerde elektromagneten geschrankt op het harmoniummechanisme. Het harmonium heeft vier registers. Twee voor de discant en twee voor de baskant.
Aan beide zijden van het houten mechanisme zien we tot een U geplooide latten uit roestvrij staal. Onder deze latten bevinden zich de vier elektromagneten (aan elke kant twee) die de registers bedienen. Tussen de gebogen latten loopt een metalen dwarsstang waaraan een bronzen bel hangt. Deze kan softwarematig worden geluid. De elektromagneet bevind zich binnenin.
Onder het harmoniummechanisme zien we de zuigblazer van Laukhuff met daarnaast de motorcontroller van Siemens. Op het zelfde niveau bevinden zich de voedingen, de connector voor de stroomkabel (aan de pikkel) en de schakelaar. Vooraan aan de midihub zien we de midi-ingang. Het volledige besturingssysteem (met velocity control) maakt gebruik van PIC microcontrollers. Deze nemen ook de motorsturing voor hun rekening. Tussen de wielen zien we een omvormer die desgewenst de gelijkstroom van een accu in de nodige wisselstroom stroom (220V) voor Harma kan omzetten.
Alle elektrische schema’s en firmware vind je in het bouwdagboek van Harma.
Speelwijze, repertoire en inzet in producties
Harma maakte oorspronkelijk deel uit van het Barrelogan-project en het daarop volgende m&m-orkest, het huidige Logos Robotorkest. Harma is gestemd op een diapason van 435 Herz. Dit maakt hem minder geschikt voor samenspel met robots die op 440 Herz zijn gestemd.
Specifieke composities voor Harma zijn:
- “Harm”, Godfried-Willem Raes (2001)
- “Hidden ( c ) harms”, Godfried-Willem Raes (2001)
- “Charms”, Godfried-Willem Raes (2001)
- “Dedication harma”, Sebastian Bradt (2004)
- ‘Early messages”, Sebastian Bradt (2004)
Opbouw van het instrument/installatie
De midi-ingang (aan de zijkant van de stalen plaat vooraan) moet met een midikabel met het midi-interface worden verbonden. Het midi-interface is op een computer aangesloten. De stroomkabel moet in de daarvoor voorziene fiche (ter hoogte van de pikkel) worden gestoken en de schakelaar moet worden ingeschakeld (aan de andere zijkant van de midihub).
Manual: zie bouwdagboek en de gids voor componisten.
Inscripties
Me fecit godfried-willem raes
Staat van het instrument
In werkende staat
Historiek van het instrument
Harma werd in 2005 grondig herzien. De eerste versie van 2001 werd rechtstreeks met een laptop en de software GMT gestuurd. Voor de automatisering van de registers gebruikte Raes aanvankelijk vier stappenmotoren, maar dit werd later -omwille van de snelheid- vervangen door een mechanisme met sterke elektromagneten (15 Newton). Voor de ‘expressie’ werd gebruik gemaakt van de aanwezige cilindrische afschermkap die met twee stappenmotoren kon geopend en gesloten worden.
Toen in 2005 het volledige besturingssysteem herzien werd, werd ook de cilindrische afschermkap achterwege gelaten. De expressie gebeurt dan met behulp van de motorsturing van de windmachine via controllers in de software.
In 2015 wordt die motorsturing terug herzien. De winddruk wordt nu automatisch geregeld met een microcontroller in functie van de gewenste volume-setting en het effectieve luchtverbruik.
Raes maakte na Harma nog een 2de automatische harmonium, namelijk Harmo.
Problematieken
/
Media
Afbeeldingen
Audio
Harm - Godfried-Willem Raes
Tags
robot blazen/lucht midi harmonium bel