Rene van Peer - WebSlaatTerug

Eindhovens Dagblad


Web Slaat Terug: instrumenten bespelen via het internet

Tromp Biënnale. Web Slaat Terug. Interactieve geluidsinstallatie van Stichting Logos in het Auditorium van de Technische Universiteit Eindhoven. Presentatie dinsdag 24 oktober om 17.00 uur. Te bezichtigen van woensdag 25 tot en met zondag 29 oktober van 9.00 tot 18.00 uur. De programmatuur voor het bespelen van de installatie (800Kb) is te vinden op http://www.logosfoundation.org/tromp/index.html.

Door René van Peer


In de werkplaats van Stichting Logos in Gent staan verscheidene muziekmachines opgesteld. Ze werken op stroom, maar worden bestuurd vanuit een computer. Zo is er een karretje met metalen rammelaars van uiteenlopende omvang, dat Klung heet. Op een paar commando's vanaf een beeldscherm komt het tot leven en produceert het luidruchtig een melodie doordat de afzonderlijke rammelaars heen en weer bewogen worden. Soms gaat het er zo ruig aan toe dat het karretje op zijn wielen staat te schudden. Deze micro-beiaard is een van de vier installaties die Logos directeur Godfried-Willem Raes heeft ontworpen en gebouwd voor de Tromp Biënnale. Vanaf dinsdag 24 oktober is het instrumentarium onder de naam Web Slaat Terug te zien en te horen in het Auditorium van de Technische Universiteit, en te bespelen via het internet.

"Ik houd me al een hele tijd bezig met het probleem van de musicus en zijn ambachtelijkheid", zegt Raes. "In de huidige situatie kun je na jarenlang studeren en intensief oefenen een instrument spelen. Zou je er nog een ander bij willen leren, dan moet je helmaal opnieuw beginnen. De vraag die ik mezelf stel is, hoe lang de maatschappij nog zal investeren in de opbouw van een technisch kunnen dat op deze ambachtelijkheid gestoeld is. Misschien moet je de rol van de mens op een ander vlak leggen, zodat hij zich kan uitdrukken zonder al die ambachtelijke details meester te zijn."

Zo heeft Raes een apparaat gebouwd dat de toetsen van een piano kan indrukken en heeft hij muziek geschreven voor automatische instrumenten als de pianola. Hij realiseert zijn composities vaak met behulp van behulp van computers, door ze te voeden met opdrachten die vertaald kunnen worden in ritme en melodie. Dat is ook het geval in Web Slaat Terug. Voor dit project hebben Raes en zijn medewerkers stukken muziek geprogrammeerd die als een geheel van de Logos web site gedownload kan worden. Van achter de computer kan iedereen de instellingen aanpassen en via het internet opsturen naar het Auditorium, waar een centrale computer ze verzamelt en doorstuurt naar de verschillende instrumenten.

Naast de Klung zal de opstelling in het Auditorium bestaan uit een rij trommels met oplopende toonhoogte, de weergeluiden machine ThunderWood, en een sterk uitvergrote versie van de blikjestelefoon die Raes de naam Springers gegeven heeft.

Web Slaat Terug is niet volledig interactief. Het is niet mogelijk om nieuwe stukken te schrijven en die onmiddellijk in het Auditorium te laten spelen. Raes: "Het verkeer op het internet heeft altijd vertraging, dus is het ten enenmale onmogelijk om de installatie direkt te laten bespelen. Daarnaast zou het niet werken om alle commando's die binnenkomen onmiddellijk door te sluizen. Het werkt volgens een democratisch principe. Zo heb ik een Tango geschreven voor de Klung. Als een meerderheid van websurfers daarvoor kiest, dan zal die te horen zijn, met de instellingen die ze in meerderheid bepaald hebben." De installatie is overigens ook via het intranet van de TU te bedienen.