DE FIJI EILANDEN

________________________________________________________________________________

Ongeveer 320 eilanden, behorend tot Melanesie, onafhankelijk sinds 1970. Smeltkroes van verschillende kulturele invloeden. Muzikaal gezien vnl. kombinatie van Polynesische en Melanesische elementen, met zeer grote varianten van streek tot streek.

(didakt. mat.: LP Hibiscus HLS42 of CS 788-a)

1. MEKE WESI: een speerdans (mannen van Koro)

2. MEKE I WAU: een knotsdans (mannen van Waya)

3. MOMOTILAU: een stokkendans (mannen van Ono)

4. SEASEA: een waaierdans (vrouwen van Mataso)

Al deze dansen zijn groepsdansen. De Meke Wesi en de Meke I Wau behoren tot de oorlogsdansen. De mannendansen zijn stoer, terwijl de vrouwendansen eerder elegant, doch strikt zijn. Het muzikaal rollenpatroon is enigszins te vergelijken met dat bij de Maori's (Nieuw-Zeeland, Polynesie). De muziek en de dansen zelf zijn evenwel zeer streng gestruktureerd en moeten ook strikt worden uitgevoerd.

De oudste Meke's waren (voor 1920) gebaseerd op 5 toonhoogten binnen het bereik van een kwint. De laagste en middelste toonhoogte hadden het grootste belang. De inspiratie voor speerdansen komt van een soort elfachtige wezens, de veli, die de komponist aan het werk hebben gezet. De dansen worden gekenmerkt door plotse abrupte bewegingen, zoals deze van de veli.

De seasea is ingegeven door de geest van doodgeboren kinderen, die nooit de kans hebben gehad om zelfs maar een kreet te slaken. Inspiratie vindt men bijgevolg bij hun graven. Meestal kan een volwassene zich deze muzikale strukturen, gedikteerd door dode kinderen, niet volledig herinneren. Daarom zitten er ook "gaten" in de struktuur, evenals in de tekst. Deze mogen niet door levenden ingevuld worden.

Gebruikte instrumenten bij deze dansen:
-------------------------------------------------------------

1. LALI of spleettrommels van verschillende grootte: Kleine lali of lali ni meke worden gebruikt bij begeleiding van diverse liederen en dansen. Deze instrumenten zijn gehouwen uit een relatief smal uitgehold stuk hout van ca.75 cm tot 1 m lengte, aan de twee uiteinden verjongend. ( Oorspronkelijk werden de grootste lali's gebruikt als kommunikatiemiddel, zoals bij de Papoea's van Nieuw Guinea, doch slechts hoorbaar over een afstand van 8 km.)

2. DERUA of bamboe stampbuizen van verschillende lengtes Deze instrumenten worden minder frekwent gebruikt

3. COBO: klappen met gebogen handen

***